Akılcı İlaç Kullanımı, bir hastalığın önlenmesi, kontrol altına alınması veya tedavi edilmesi vb. gibi amaçlar için, doğru ilacın, doğru zamanlamayla, doğru miktarda, doğru uygulama yoluyla, yeterli bilgilendirme yapılarak ve uygun maliyetle kullanılmasına dair ilkeler bütünüdür.
Neden Akılcı İlaç Kullanımı
Tüm dünyada yanlış, gereksiz, etkisiz ve yüksek maliyetli ilaç kullanımı çeşitli boyutlarda sorunlara neden olmaktadır. Bu etkiler arasında hastalık ve ölüm oranlarında artış olması, ilaçların yan etki riskinin artması, kaynakların yanlış tüketilmesiyle sonuçta temel ilaçlara bile ulaşılabilirliğin azalması, acil ve temel ilaçlara karşı gelişebilecek dirence dayalı olarak, tedavinin ekonomik ve sosyal maliyetinin artması sayılabilir. Bu nedenlerden dolayı dünyada çeşitli çözüm yolları üretilmeye, geliştirilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda dünyada “Akılcı İlaç Kullanımı (AİK)” çalışmaları başlatılmıştır.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yanlış ve gereksiz ilaç kullanımı halk sağlığını etkileyen ciddi bir sorundur. Akılcı olmayan ilaç kullanımı hastaların tedaviye uyumunun azalmasına, ilaç etkileşimlerine, bazı ilaçlara karşı direnç gelişmesine, hastalıkların tekrarlamasına ya da uzamasına, advers olay görülme sıklığının artmasına, tedavi maliyetlerinin artmasına neden olur.
Bir endikasyon için uygun ilaç, etkililik, güvenlik, uygunluk ve maliyet kriterleri dikkate alınmışsa akılcı olarak seçilebilir.
Antibiyotik Nedir ?
Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde kullanılan ve insan sağlığı açısından çok büyük öneme sahip ilaçlardır. Kelime anlamı ile “antibiyotik” terimi, “hayata karşı” demektir. Bu kimyasal maddeler, bakterilerin çoğalmasını önlemekte ve bazen de bakterileri öldürmektedir.
Antibiyotikler Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar
Antibiyotikler yalnızca bakteriler için etkilidir, virüslere bağlı enfeksiyonları tedavi edemez.
Antibiyotik ateş düşürmez, sadece uygun ve doz ve şekillerde kullanılan antibiyotik, hastalığın kaynağı olan enfeksiyonu ortadan kaldırdığı için ateş düşer.
Soğuk algınlığı ve grip çoğunlukla kendi kendine iyileşebilen hastalıklardır. Antibiyotik alımı gerekmez.
Antibiyotik, sizin grip ve soğuk algınlığını atlatmanıza yardımcı olmaz.
Antibiyotik ağrıyı dindirmez, burun akıntısını, öksürüğü hafifletmez.
Antibiyotik, grip ve soğuk algınlığının başkalarına geçişine engel olmaz.
Hekim önerisi olmadan kullandığımız antibiyotiğin etkisi olmayacağı gibi, yaygın ve yanlış kullanıldığında hızla direnç gelişir.
Antibiyotiklere karşı direnç geliştiğinde, esas etki beklediğimiz bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde bu antibiyotikler etkili olamaz.
Her antibiyotik her hastalıkta kullanılmaz.
2012 yılında İlimiz Sağlık Müdürlüğümüz bünyesinde Akılcı İlaç İl Koordinatörlüğü kurulmuş olup çalışmalarını sürdürmektedir.
Biz bu süre zarfında İlimizde doğru ve akılcı ilaç kullanımı adına çeşitli çalışmalar yürütmekteyiz. Bunlar başlıca, sağlık çalışanlarına ve halkımıza yönelik eğitimler vererek insanları akılcı ilaç kullanımı hakkında bilgilendirmek ve gereksiz ilaç kullanımını engellemek olarak çalışmalarımızı sürdürmektir.
İlimiz İlaç kullanımı bakımından Türkiye ve Karadeniz Bölgesi ortalamasının altında yer almakta olup amacımız ilaç ve özellikle antibiyotik kullanım oranını daha aşağılara çekerek gereksiz ilaç kullanımını sağlamak ve ülkemize ekonomik olarak katkıda bulunmaktır.
