Tarhana çorbası özellikle kış aylarında tüketilen, Anadolu’nun her yerinde çeşitli şekillerde hazırlanan bir çorba türüdür. İsminin “dar-hane”, yani dar gelirli evlerde bile bulunan bir yemek olmasından geldiği hikayesi anlatılır. Tarhana yazın hazırlanarak, kışlık olarak saklanır. Yaş, toz ve cips tarhana çeşitleri mevcuttur. Fakat kolay saklanabilirlik açısından kuru tarhana veya cips tarhana daha çok tercih edilmektedir.
Tarhana Nasıl Hazırlanır?
Domatesler büyükçe doğranıp bir tencereye alınır. Salçalık iri kırmızı biberler de doğranıp eklenir. Önceden haşlanan nohut ve dört parçaya bölünmüş soğanlar da tencereye eklendikten sonra bir miktar su ile sebzeler orta ateşte pişirilir. Robottan geçirilebilecek kadar pişen sebzeler ılık hale gelene kadar bekletilir ve sonrasında mutfak robotunda çekilir.
Daha sonra kaya tuzu, kuru maya ve yoğurt eklenir. Su miktarının az olması bakımından süzme yoğurt tercih edebilirsiniz. Kontrollü biçimde un ilave ederek karışım kıvam aldığında hamurun üzeri kapatılarak mayalanması için bırakılır. Mayalanmanın gerçekleşmesi için oda sıcaklığı şarttır. Her gün ara ara yoğurularak havalandırılan hamur bir hafta boyunca direkt güneş almayacak biçimde bekletilir.
Daha sonra hamurdan parçalar alınarak güneş alan bir ortamda, temiz bir bezin üzerine serilir. Sık sık karıştırılarak kurutulur. Karışımın tozlanmasını önlemek için üzerine ince bir bez ya da tülbent örtülebilir. Fakat güneş ışığı almalarını engellemeyecek kadar ince olmalıdır. Hamur parçaları kurudukça elinizde ufalamanız kolay hale gelecektir. Böylece sürekli ufalayarak daha küçük parçalar halinde karışım kurutulur. Neticede ortalama 2-3 hafta sonra tarhana un haline geldiğinde süzgeçten geçirilerek cam kavanozlarda saklanır.
Tarhana Çorbası Nasıl Yapılır?
Toz tarhananın açılıp erimesi için bir kap içerisinde su ile karıştırılması gerekir. Sonrasında tereyağı tencerede eritilir ve domates salçası eklenerek iyice kızdırılır. Arzuya göre bir miktar ezilmiş sarımsak da eklenebilir. Sarımsak tadının yoğunluğundan hoşlanmıyorsanız, sarımsağı birkaç parçaya bölerek de ekleyebilirsiniz. Bu işlemlerden sonra çorbaya tuz, karabiber, kuru nane ilave edilir.
Başka bir kapta eritilmiş olan tarhana da tencereye alınır ve su eklenir. Su eklendikten sonra çorba devamlı surette karıştırılmalıdır. Aksi takdirde tarhana çok çabuk topaklanabilir. Su yerine et suyu kullanmak da çorbaya lezzet katacaktır. Çorba orta ateşte ortalama 15-20 dakika pişirilir. Kıvam alan çorba kaynadığı zaman ocaktan alınır. Tarhana çorbasının sunumu için üzerine mihaliç peyniri ya da kaşar peyniri rendelenebilir.
Ekşi Tarhana Nasıl Tatlandırılır?
Tarhananın ekşimesine maya sebep olur. Mayalanan hamuru yoğurarak uzun süre bekletmek ekşi tadın tarhanaya oturmasını sağlar. Hamur ne kadar uzun süre bekletilirse o kadar ekşi olur. Fakat zaten genellikle çoğu yörede tarhana ekşi olarak kullanılır. Yine de tarhanayı ekşi tattan arındırmak istiyorsanız, toz haldeki tarhanayı ıslatıp süzmeniz yeterli olacaktır. Eğer tarhanayı çorba haline getirdikten sonra ekşi olduğunu fark ettiyseniz çorbanın içine bir miktar havuç rendelemelisiniz.
