CHP Tokat Milletvekili Kadim Durmaz 12 Haziran Çocuk İşçilikle Mücadele Gününde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Vedat Işıkhan’ın yanıtlaması istemiyle yazılı soru önergesi verdi. Durmaz önergesinde, ülkemizdeki çocuk işçiliğin gerçek boyutlarının ortaya çıkarılması ve çocukların korunması için acil eylem planı oluşturulmasını isteyerek bakanlığa çağrıda bulundu.
Artan Yoksulluğun Sonucu; Çocuk İşçilik
Artan yoksulluk, ekonomik kriz ve denetimsizliğin çocuk işçiliğin artmasında etkili olduğunu vurgulayan Durmaz; “ çocuklar eğitim, sağlık ve güvenli bir çevrede büyüme hakkından mahrum ediliyor. Ülkemizdeki yoksulluğun en ağır bedelini ne yazık ki onlar ödüyor.
Çocukların korunması, ağır ve zarar verici işlerde çalıştırılmaması, eğitim hakkından yoksun bırakılmaması ve çocuk işçiliğin önlenmesi için acil ve kapsamlı bir eylem planı oluşturmaya ihtiyaç duyulmaktadır. “ dedi.
Çocuk İşgücü İstatistikleri Gerçeği Yansıtmıyor!
Ülkemizdeki çocuk işgücüne yönelik istatistiklerin gerçeği yansıtmadığına vurgu yapan Durmaz, “TUİK’e göre 720 bin olan çocuk işçi sayısı, eğitimdeki stajyer, çırak vs. gibi yöntemlerle çalıştırılan çocuklar, kayıt dışı çalışma ve mevsimlik tarımda çalışan çocuklar ve son dönemlerdeki artan yoksulluk etkisiyle 2 milyonu aşmıştır. “ dedi.
Çocuklar Eğitim Hakkını Alamıyor!
MEB’in 2022 yılı istatistiklerine dayanarak eğitimden mahrum bırakılan çocukları hatırlatan Durmaz, çocuk işçi sayısının tespit edilerek, okula gitmeyen çocukların yeniden eğitim hakkına kavuşturulması gerektiğini söyledi ve önergesinde okulda olmayan 3, 5 milyona yakın çocuğun işçi olarak çalışıp, çalışmadığını sordu.
Son On Yılda En Az 616 Çocuk İş Cinayetlerinde Yaşamını Yitirdi!
Durmaz çalışırken yaşamını yitiren çocukları hatırlatarak; “çocuklar artan yoksulluk ve denetimsizlik sonucu eğitimden, güvenli ve sağlıklı yaşama hakkından koparılıyor ve iş gücüne katılmaya adeta zorlanıyor. Çocukları ağır ve tehlikeli işlerde çalıştıran, eğitim hakkını elinden alan her türlü politikaya son verilmeli, yasal düzenlemeler ve caydırıcı cezalarla önlem alınmalıdır. “ dedi.
Durmaz’dan Bakan Işıkhan’a çağrı!
“ILO ve UNICEF gibi kurumların çocuk işçilikle mücadele deneyimleri ve projeleri de ortak çalışma anlayışıyla değerlendirilmelidir.
Ekonomik kriz sürecinde artan işsizlik ve yoksulluk koşullarını göz önünde bulundurarak, çocuk emeği sömürüsünün giderilmesi, bu alanda denetimlerin arttırılması ve çocuk işçiliğini önleyecek yasal çerçevenin daha net belirlenmeli için eylem planının acilen hayata geçirilmelidir. “
Milletvekili Kadim DURMAZIN Meclise Verdiği Soru Önergesi;
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Anayasa’nın 98 ve TBMM İç Tüzüğü’nün 96. Maddeleri gereğince Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Vedat IŞIKHAN tarafından yazılı olarak yanıtlanmasını saygılarımla arz ederim.
Kadim Durmaz
Tokat Milletvekili
Ekonomi ve istihdamdaki daralma ailelerin yoksulluğunu daha da büyütmekte, geçimini sağlamak zorunda kalan ailelerde okul çağındaki çocuklarda çocuk işçilik daha da yaygın hale gelmektedir. Bunun yanı sıra kayıt dışı alanda süren ekonomik etkinlikler, çalışma hukukunun dar kapsamı ve yetersiz denetim, ucuz işgücü olarak kadın ve çocukların bu alanda adeta tüketilmesine neden olmaktadır.
Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’nin 32. Maddesi, ILO 1999 tarihli ve 182 No’lu En Kötü Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Eylem Sözleşmesi ve 1973 tarihli 138 No’lu Asgari Yaş Sözleşmesi, her çocuğun ekonomik sömürüden ve çocuğun eğitimini engellemesi ve sağlığına zarar vermesi muhtemel işlerden korunma hakkını tanımıştır.
Çocukların korunması, ağır ve zarar verici işlerde çalıştırılmaması, eğitim hakkından yoksun bırakılmaması ve çocuk işçiliğin önlenmesi için acil ve kapsamlı bir eylem planı oluşturmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Ülkemizdeki çocuk işgücüne yönelik istatistikler ne yazık ki gerçeği tam anlamıyla yansıtmamaktadır.
TÜİK’in ‘Çocuk İşgücü Araştırması’na göre, Türkiye’de 5-17 yaş grubunda çalışan çocuk sayısı 720 bini aşmıştır. Çocuk işçilerin %78’i ise kayıt dışı çalışmaktadır. Yine, MEB’in 2022 yılı istatistiklerine baktığımızda okul kaydı olamayan 1.200.892 çocuk bulunuyor. Bunun yanında, hiç kaydı olmayan, açıkta olan ve mesleki eğitim merkezlerine yönlendirilen 3 milyon 339 bin 309 çocuk bulunuyor. Bu sadece resmi rakamların yansımasıdır, kayıt dışı çalışanları ve meslek eğitiminde, stajyer ve çırak olarak çalışanları hesaba kattığımızda tablonun daha da karardığı görülmektedir. Çocuklar artan yoksulluk ve denetimsizlik sonucu eğitimden, güvenli ve sağlıklı yaşama hakkından koparılıyor ve iş gücüne katılmaya adeta zorlanıyor.
Bu nedenle ekonomik kriz sürecinde artan işsizlik ve yoksulluk koşulları, ülkemizdeki denetimsiz göç dalgasını göz önünde bulundurarak, çocuk emeği sömürüsünün giderilmesi, bu alanda denetimlerin arttırılması ve çocuk işçiliğini önleyecek yasal çerçevenin daha net belirlenmesi ve çocuk işçilik yaşının uluslararası standartlarda belirlenmesi elzemdir.
Bu bağlamda;
1- Türkiye’de 5-17 yaş grubunda çalışan çocuk sayısı kaçtır?
2- Çocukların kayıt dışı çalıştırılmasını önlemeye yönelik projeleriniz nelerdir?
3- İş gücünde yer alan çocuklardan kaçı geçici koruma altındaki mültecilerden oluşmaktadır?
4- Çırak, stajyer ve meslek eğitimi adı altında çalıştırılan çocukların sayısı kaçtır?
5- Mevsimlik tarım işçisi olarak çalışan çocuk sayısı kaçtır?
6- Tarım sektörü de dâhil olmak üzere her sektörde çalışan çocuk işçilerin tespiti için eylem planınız nedir?
7- MEB’in 2022 yılı istatistiklerine göre okul kaydı olamayan 1.200.892 çocuk bulunuyor.
Bunun yanında, hiç kaydı olmayan, açıkta olan ve mesleki eğitim merkezlerine yönlendirilen çocuk sayısı 3 milyon 339 bin 309.
Buna göre; okul kaydı olmadan işçi olarak çalıştırılan çocuk sayısı kaçtır?
8- İşçi olarak çalışan çocukların kaçı aynı zamanda eğitimine devam etmektedir?
9- Kayıt-dışı çocuk işçi çalıştıran kişi ve kurumlara yönelik caydırıcı cezalar vermeyi düşünüyor musunuz?
10 – Çocuk işçilik yaşının uluslararası standartlarda belirlenmesi için eylem planınız nedir?
11- Ekonomik kriz sürecinde artan işsizlik ve yoksulluk koşullarını göz önünde bulundurarak, çocuk emeği sömürüsünün giderilmesi, bu alanda denetimlerin arttırılması ve çocuk işçiliğini önleyecek yasal çerçevenin daha net belirlenmesi için eylem planınız nedir?
