Cumhuriyet Halk Partisi Tokat Milletvekili Kadim Durmaz, Turhal ve Zile ilçelerinde TMO Buğday ve Arpa alım noktalarını ziyaret etti.
Milletvekili Kadim Durmaz’a Turhal’da CHP İlçe Başkanı Hasan Yücel Resuloğlu ve ilçe yöneticileri, Zile’de ise CHP ilçe yöneticileri Veli Dıvrak ve Mehmet Çamok eşlik etti.
Durmaz açıklamasına eski Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Vahit Kirişci’nin Buğday fiyatları açıklanmadan önce yaptığı açıklamayı paylaşarak başladı. Eski Tarım Bakanı, “Enflasyona, üretimle ilgili rekolteye, piyasa ve mevsim şartlarına bakacağız ve 5 Haziran sonrasına denk gelen bir zamanda taban fiyatı açıklayacağız. Çiftçi zor şartlarda üretim yapıyor biliyoruz. Üreticimizi mağdur etmeyeceğiz.” sözlerini kullanmıştı.
6 Haziran’da yapılan Kabine Toplantısı’nın ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan TMO’nun alım fiyatlarını ekmeklik buğdayda ton başına 8 bin 250 lira, arpada ise 7 bin lira olarak açıkladı.
Bu fiyatlara ilave olarak Bakanlık tarafından Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı tüm üreticilere buğday için ton başına 1000 lira, arpa için ton başına 500 lira hububat üretim primi destek olarak verileceği de belirtildi. Çiftçi ÇKS de kayıtlı miktardan fazla üretim yaptıysa fazlalığı TMO’ya veremiyor veya ÇKS’ye kayıtlı değilse ürettiği ürününün bir kilogramını dahi TMO’ya veremiyor.
Tarım Bakanlığı çiftçiden ürün almak istemiyor. Bunların yerlilik ve millilik sadece dillerinde. Gerçekte durum aynen söylediğimiz gibidir, bunlar ithalat sevdalısıdır.
Buğday üretim maliyeti ortadayken, bu kadar yüksek enflasyon, artan döviz kurları ve fahiş zamlar varken, çiftçi niye zararına ürün satmak zorunda bırakılıyor? Çiftçinin zararını şimdi kim karşılayacak, alın terinin karşılığını kim verecek?
Tarımda ve buğdayda yaşanan kara tablonun, ekonomide yaşanan sorunun sorumlusu AKP iktidarı ve Tarım Bakanlığı’dır. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya sesleniyorum. Prim dâhil bir kilogramını 9 lira 25 kuruş olarak açıkladığınız buğday fiyatı, Tokat’ta 1 kilogramının 5 ile 5.5 liradan satıldığından haberiniz var mı?
TMO olarak ithalat politikasından vazgeçin, çiftçiyi destekleyin. Maliyet yükünü azaltıp buğday üreticisinin ürününü değeriyle alın. Ya da aradaki farkı destekle telafi edin!
2022 yılında 1 ton buğdayın alım fiyatı (primler hariç) 6 bin 450 lirayken ve o günden bugüne üretim maliyetleri de %100 e yakın bir şekilde artarken, bu yıl için % 27,90’lık bir artışla 8 bin 250 lira olması, üreticinin lehine belirlenmiş bir fiyat mıdır? Bu fiyat Buğdayın kalitesine göre değişmektedir. Şuan Tokat’ta genelde yemlik olarak alım yapılmaktadır. Yemlik buğdayın fiyatı da 8250 TL değil 7500 TL + prim desteğidir.
Aynı şekilde geçtiğimiz yıl 1 ton arpanın fiyatı; 5 bin 450 lirayken ve üretim maliyetleri bu ürün içinde yine %100 e yakın artarken, bu yıl için % 22,80’lik bir artışla 7 bin lira yapılması, bırakın kârını arpa üreticisinin üretim maliyetini karşılayacak mı?
Geçtiğimiz yıl bugün mazot fiyatı 25.65 TL ‘ydi, bugün ise 34.65 TL. Tek kalemde bu kadar maliyet artışı söz konusuyken fiyatlar yeniden gözden geçirilmeli ve çiftçilerimize ödemeleri bir ay sonra değil en geç bir hafta 15 gün içinde yapılmalıdır. Çiftçilerimiz alın terinin değerini bilmeyen tüccarlara mahkûm edilmemelidir. Serbest piyasaya da müdahale edilmeli, çiftçimizin yararı gözetilmelidir. Hasat zamanı çiftçinin en büyük gider kalemi olan mazot fiyatlarının artması da manidardır. ÖTV’siz, KDV’siz kırmızı mazot, denizde yatında güneşlenenlere değil 40 derece sıcağın altında tarlada alın teri dökenlere verilmelidir.
Hasat ettiği ürünü TMO’ya verebilmek için randevu peşinde koşan çiftçiye en az bir ay sonrasına randevu veren TMO’daki randevu karmaşasından dolayı üretici Buğdayını saklama imkânı olmadığı için, römorkunu başka işlerinde de kullanması gerektiği için, emanet aldığı komşusunun römorkunu biran önce geri vermesi gerektiği ya da ödemesi gereken günlü borcu olduğu için tüccara 5 – 5,5 Liradan ürününü satmak zorunda kalıyor.
Turhal’da günlük 400 ton alım yapıldığı ifade ediliyor. Alımlar, Turhal Pancar Ekicileri Kooperatifi Yöneticilerinin yaptığı, kayyumla yönetilen ve atıl olan fabrikada yapılıyor.
TMO’ya ait Tokat ve ilçelerimizde sabit kapalı alım depoları kurulmasını istiyoruz.
Zile’de TMO alımlarını ve çiftçilerimizle buluşma sırasında bizlere eşlik eden bilgiler veren BİRSAN Un Fabrikası yöneticisi Ferruh Köknel beyefendiye de ayrıca teşekkür ederiz.
