Jeolojik yapısı nedeniyle bir deprem bölgesi olan ülkemizde pek çok fay hattı bulunuyor. Ancak bunlar arasında en iyi bildiğimiz Kuzey Anadolu Fayı olarak karşımıza çıkıyor. Uzunluğu yaklaşık 1100 km olan Kuzey Anadolu Fay (KAF) zonu, Van Gölü çevresinden başlar ve Marmara Denizi’nde bulunan Saros Körfezi’ne kadar, Karadeniz Bölgesi’nin neredeyse tamamını keserek uzanır. Bu yazımızın konusu olan Marmara Fay Hattı ise KAF’ın bittiği kısımda bulunan kuzey ve güney fay koludur. Bu yazımızda sizlere Marmara Fayı hakkında uzmanların sunduğu en son görüşleri derledik.
Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın adeta unutulmuş bir parçası olan güney kolu, Geyve, Mekece ve İznik Gölü ve Biga Yarımadası’nın altında yer alıyor. Bu fayın hareketlerine dair çok fazla bilgi paylaşılmadığı gibi deprem olasılığı da hala mevcut. Hatta bu fayın uzun zamandır büyük bir deprem üretmemesi pek çok uzmanı tedirgin ediyor.
Marmara Fay Hattı hareketlendi mi?
Uzmanlar bir fayın aktifliğini değerlendirirken pek çok parametreyi baz alıyor. Yılda yaklaşık yirmi dört mm hıza sahip olan kuzey kola karşılık, güney kolda sadece 5 mm’lik bir hız söz konusu. Kuzey kol, güney kola göre daha sık deprem üretiyor. Bu konuyla ilgili Prof. Dr. Hasan Sözbilir açıklamasında güney kolunun deprem tekrarlama periyodunun 438 yıl olduğunu belirtiyor ve bunu şöyle açıklıyor:
“Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafından yürütülen çalışmalarda İznik ve Gemlik segmentine karşılık gelen güney kol üzerinde 1419 ve 1857 yıllarında depremler gelişmiştir. Bu da deprem tekrarlama periyodunun 438 yıl olduğunu göstermektedir.”
Ayrıca İznik Gölü ile Dokurcun Vadisi arasında meydana gelen yer değiştirme miktarının 3 metre olduğu ve bunun da bir enerji birikimine karşılık geldiğini belirten Prof. Dr. Hasan Sözbilir güney kolun da deprem tehlikesinde kuzey koldan aşağı kalmadığını vurguluyor.
Hepimizin aklına kazınmış, 17 Ağustos 1999 tarihinde gerçekleşen Gölcük Depremi sırasında da Marmara Bölgesi’nin altındaki kabuğun çok fazla yüklenmesi üzerine bu deprem sonrasında fayın 30 yıl içerisinde tekrar kırılacağı uzmanlar tarafından öngörülen bir durumdu. Bu öngörü için ilk 21 yılı geride bırakırken, 10 yıl içerisinde büyük bir Marmara depreminin gerçekleşme olasılığı da %50’yi aşıyor.
Ayrıca bu fayın kırılması ile ortaya çıkabilecek depremler değerlendirilirken bu bölgede meydana gelen diğer depremler baz alınarak bir analiz yapılıyor. Bu analizin sonucunda Prof. Dr. Hasan Sözbilir’in belirttiğine göre Güney kol üzerinde gerçekleşen depremler Edremit Fayı üzerinde 1944 yılında 6.8 büyüklüğünde, Yenice-Gönen Fayı üzerinde 1953 yılında 7.2 büyüklüğünde, Manyas’ta ise 1964 yılında 6.8 büyüklüğünde ve yıkıcı ölçüdeydi. Bu da gelebilecek bir depremin büyüklüğünün 6-7 arasında olabileceği konusunda görüşleri güçlendirirken, bir taraftan uzmanlar KAF’ın güney kolunda meydana gelebilecek büyük bir depremin, tsunamiye sebep olabileceği konusunda da uyarıyor.
Bu noktada İznik, Mudanya ve Bandırma birinci derece risk altındayken, Marmara Denizi çevresinde bulunan yedi il de bu depremden etkilenebilir gibi görünüyor. Depremde yaşanabilecek kayıpların önüne geçmek için yapıların dayanıklı ve doğru analizler ile belirlenmiş zeminlere inşa edilmesi gerektiği vurgulanıyor. Ayrıca kötü zeminlerde, dayanıksız ve bilinçsiz bir şekilde inşa edilen yapıların da kentsel dönüşüme girmesinin yaşanabilecek can ve mal kayıplarının önüne geçeceği belirtiliyor.
Yolculuğa Hazır Mısınız? İlgili Bağlantılara Göz Atın
