Bugün burada, Tokat’ın ve tüm Türkiye’nin yaşadığı bir sorunun altını çizmek, çiftçilerimizin karşı karşıya kaldığı zorlukları dile getirmek için söz almış bulunuyorum. Bir yandan demokrasi ve hukukun üstünlüğünden bahsederken, diğer yandan çiftçimizin içine düştüğü batağa dikkat çekmek, bu sorunun boyutlarını hep birlikte görmek gerektiğini düşünüyorum. Çünkü demokrasinin temeli güvenliktir, ve güvenlik sadece can güvenliği değil, aynı zamanda vatandaşın emeğinin, alın terinin de güvencesi olmalıdır. Bugün Tokatlı çiftçimizin karşı karşıya olduğu adaletsiz ekonomik koşullar, bu güvenliği zedelerken, aynı zamanda tarımsal üretimin yok olmasına neden olmaktadır.
Demokratik Güvenlik ve Ekonomik Adalet
Churchill, demokrasiyi, “Sabahın köründe, kapınız çalındığında bunun sütçü olduğundan emin olmanın adıdır” şeklinde tarif etmiştir. Demokrasinin güvencesi, halkın iradesinin hiçe sayılmaması ve devletin, hükümetin bu iradeye saygı göstermesidir. Ancak ne yazık ki, halkın iradesine saygısızlık yalnızca siyasette değil, ekonomide de karşımıza çıkmaktadır. Bugün Tokatlı çiftçi, üretim yaparak değil, borçlanarak ayakta kalmaya çalışmaktadır. AK Parti iktidarının yanlış tarım politikaları, çiftçimizi hem borçlandırmakta hem de girdi maliyetlerini artırarak onları üretim yapamaz hale getirmektedir.
Tokatlı Çiftçinin Yaşadığı Zorluklar
Tokat’ın her köyünde, her beldesinde üreticiler tarlada dökülen alın terlerinin karşılığını alamamaktadır. Soğan, domates, biber, karpuz, kavun gibi ürünlerin çoğu tarlada kalmakta, çiftçimiz zararla satmak zorunda kalmaktadır. Oysa o ürünler, marketlerde 60, 70, hatta 80 liradan satılmaktadır. Bu, hem çiftçinin emeklerinin karşılığını bulamaması hem de halkın alım gücünün düşmesi demektir. Üretici satamıyor, tüketici alamıyor. Her iki taraf da AKP’nin ekonomik politikalarıyla zarara uğramaktadır. Tokat’ta, tütün üreticisinin yaşadığı dramı da unutmamalıyız. Tokat Tekel Sigara Fabrikası satıldıktan sonra tütün üreticisi sayısı 47 bin aileden 1.500’e düşmüştür. Üretici, 170 liraya satmaya çalıştığı tütünden zarar etmektedir. Oysa, 1 kilo sigaranın fiyatı 8.100 TL’dir. Bu dengesizlik kabul edilemez.
Gıda Fiyatlarında Vahim Durum ve Çiftçinin Borçları
Cumhuriyet tarihimizin en yüksek gıda fiyatlarıyla karşı karşıyayız. Tarım politikalarındaki hatalar, çiftçiyi bu zor duruma düşürürken, borçlanarak üretim yapmaya mahkûm olmaktadırlar. Tarım Kredi ve Ziraat Bankası’na olan faiz borçları ise 160 milyar liraya ulaşmıştır. Bu, çiftçinin 2025’te alacağı 135 milyar TL’lik destekten daha fazladır. Yani, hükümet hem çiftçiye yardım etmekte hem de onun borçlarını daha da büyütmektedir. Bu durum, çiftçimizin iflas etmesine ve tarımsal üretimin yok olmasına yol açmaktadır.
Tarımın Sonuçları ve Orman Alanlarının Tahribi
Tarım alanlarına, ormanlara, sulak alanlara maden ruhsatı verilmesi, Tokat gibi tarıma dayalı şehirlerin geleceğini tehdit etmektedir. Reşadiye Kuyucak Köyü’ndeki tarihî Selemen Yaylası’na ruhsat verilmesi, Erbaa Boğalı, Sakarat Dağı’ndaki tahribatlar ve daha birçok örnek gösteriyor ki, hükümetin önceliği tarım değil, maden şirketleridir. Bu, Tokat’ın geleceği için büyük bir tehlike arz etmektedir. Üretici, her geçen gün daha da yoksullaşırken, doğa ve tarım alanları yok edilmektedir.
Sonuç ve Talepler
Bütün bu olumsuzluklara rağmen, Tokatlı çiftçi direncini kaybetmemektedir. Ancak bu direncin sürdürülebilmesi için derhal acil önlemler alınmalıdır. Çiftçiye verilen destekler gerçek anlamda çiftçiye ulaşmalı, girdi maliyetleri düşürülmeli, kredi faizleri yeniden yapılandırılmalı ve tarımda sürdürülebilirlik esas alınmalıdır. Ayrıca, Tokat’ın tarım alanları madenlere değil, çiftçinin emeğine tahsis edilmelidir.
Günümüzde, tarım ve çiftçilik, sadece bir üretim faaliyeti değil, ülkemizin geleceği, ekonomisinin can damarlarından biridir. Bu yüzden, çiftçimizin karşılaştığı sorunları görmezden gelemeyiz. Bu sorunun çözümü, hepimizin ortak sorumluluğudur. Hep birlikte, çiftçimizin hakkını savunmalıyız ve adaletli bir ekonomik düzen için mücadele etmeliyiz.
Hepinize saygılarımı sunar, Bülent Ecevit’in izinden giderek, halkçı ve dürüst bir siyaset anlayışıyla bu sorunları çözme kararlılığında olduğumuzu bir kez daha ifade etmek isterim.
