Cumhuriyet Halk Partisi Tokat Milletvekili Kadim Durmaz, Lozan Barış Antlaşmasının 100. Yılı nedeniyle bir mesaj yayınladı.
Durmaz’ın mesajı:
İsmet Paşa’nın Mudanya‘daki başarısını gören Atatürk, onu Vahdettin’in kaçışından üç gün sonra 20 Kasım 1922’de İsviçre’nin Lozan şehrinde başlayan görüşmelerde Türkiye’yi temsil etmesi için görevlendirmişti. Bundan önceki her görüşmelerinde, Osmanlı Hükümetlerine emretmeye alışmış İngilizlere, kayıtsız şartsız tam bağımsızlık talebini diretmekten vazgeçmeyen ve onlarla eşit şartlar altında görüşmenin imkânsızlığını gören İsmet İnönü iki buçuk ay sonra, salondan ayrıldı. Kendisine ne olduğunu soran gazetecilere –“Ne olacak, hiç… Esaret altına girmeyi kabul etmedik.” Demişti
Görüşmeler, iki buçuk aylık bir aradan sonra, 23 Nisan 1923’te yeniden başladı. Bu sefer İngiltere ve Fransa karşılarındakine, gereken saygıyı göstermesini öğrenmiş yeni bir heyet çıkarmışlardı. Üç ay sonra, 24 Temmuz 1923’te Türkiye Cumhuriyeti, galiplerle eşit şartlar altında ve kendi iradesine sadık kalarak imzaladığı Lozan Antlaşması ile, ezik Osmanlı devrinin tarihe karıştığını ve emperyalist İngiliz Yakındoğu politikalarının da iflas ettiğini dünyaya göstermişti.
“Türkiye’nin tapu senedi” olarak gösterilen Lozan için Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk’ta şöyle dedi: “Bu antlaşma, Türk Milleti’ne karşı, yüzyıllardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşması ile tamamlandığı sanılmış büyük bir suikastın sonuçsuz kaldığını bildirir bir belgedir. Benzeri görülmemiş bir siyasi zafer eseridir!”
Milli Mücadelemizi büyük bir diplomasi zaferiyle taçlandırdığımız, özgürlüğümüzün dünyaya ilanı olan Lozan Barış Antlaşması’nın 100. yılı kutlu olsun. Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü Paşa başta olmak üzere milletimizin bağımsızlığı için canını feda eden tüm aziz şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyorum.