Fiyort Nedir?
Fiyort Nedir?
Fiyort dar, uzun bir deniz koludur. Bir nehre benzemektedir. Çünkü ülkenin derinliklerine uzanmaktadır. Ama aslında Deniz, bu yüzden Fiyortta tuzlu su vardır. Fiyortların genellikle oldukça dik ve kayalık kıyıları vardır. Fiyorttaki su çok derin olabilir. Böylece, çok büyük gemiler bile karaya oturmadan oraya gidebilirler.
Fiyortların Oluşumu
Fiyortlar çok uzun zaman önce bir vadiden akan buzullardan oluşmuştur. Onlar kayaları yıktılar ve Vadiyi daha da derinleştirdiler. Buzulun sonunda, zamanla büyük bir kaya yığını ertelendi. Bu kümeye son Moraine denir. Daha sonra, buzullar eridiğinde, derin vadi Deniz suyuyla doldu. Son Moraine, Fiyortun denize ağzında çoğunlukla sığ olmasının sebebidir. Burası Fiyortun geri kalanından çok daha sığ bir yer. Buna fiyort Eşiği de denir.
Dünyada Fiyortlar
Özellikle güzel fiyort Sahili için bilinen Norveç, ama aynı zamanda İskoçya ve İzlanda fiyort vardır. Dünyanın en uzun Fiyortu Grönland’daki Scoresbysund’dur. 350 kilometre uzunluğunda. Alaska’da da Fiyortlar var. Yeni Zelanda’daki Fiyortlar, “Yüzüklerin Efendisi” adlı fantastik hikayenin Çekimleriyle ünlendi.
