Tokat, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan tarihi ve kültürel zenginlikleriyle bilinen şehirlerden biridir. Binlerce yıllık geçmişi ve birbirinden farklı uygarlıkların etkisi altında kalması, bu şehri benzersiz kılmaktadır. Bu makalede, Tokat’ın eski adı ve tarihi geçmiği üzerine bir yolculuğa çıkacak ve bu güzel şehrin keşfedilmeyi bekleyen zenginliklerini inceleyeceğiz.
Tokat’ın Eski Adı Nedir?
Tokat tarihi boyunca farklı isimlerle anılmış önemli bir şehirdir. Bilinen en eski isimlerinden bazıları; Comano Pontika, Komana, Evdoksia, Dokia, Dokat, Kah-Cun, Sobaru, Darün-Nusret, Darün-Nasr ve tabii ki Tokat’tır.
“Tokat” adının kökeni hakkında farklı rivayetler bulunmaktadır. Bunlardan biri, Togayıt Türkleri tarafından kurulmuş olup isminin buradan geldiğidir. Diğer bir görüşe göre ise “surlu kent” anlamına gelen “Toh-kat”tan türetilmiştir. Evliya Çelebi ise Tokat Kalesi’nin efsanevi kahraman “Dok-Ad” tarafından inşa edildiğini ve şehre adını verdiğini anlatır.
Tokat’ın tarihi M.Ö. 5500’lere kadar uzanmaktadır ve bu bölgede yapılan arkeolojik kazılarda Kalkolitik Çağ’dan itibaren yerleşimin olduğunu gösteren buluntular elde edilmiştir. Hatti, Hitit, Frig, Med, Pers, Büyük İskender, Pontus, Roma, Bizans, Arap, Danişment, Anadolu Selçuklu, İlhanlı, Beylikler, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti gibi birçok devlet ve beylik bu topraklarda egemenlik sürmüştür.
Tarih kaynaklarına göre, Malazgirt Meydan Muharebesi’nden sonra Danişmendli Beyliği’nin kurulduğu bölge, 1175 yılında Selçuklulara bağlanmıştır. 1243 Kösedağ Muharebesi’nden sonra İlhanlılar, 1335’ten sonra Eretna Beyliği, 1388’de ise Kadı Burhaneddin’in yönetimine giren şehir, 1392’de Osmanlı topraklarına katılmıştır. Ankara Savaşı sonrası bir süre Osmanlı idaresinden çıkan bölge, 1413’te tekrar Osmanlı yönetimine girmiştir. 1863’te Sivas Eyaleti’ne bağlı bir nahiye, 1878’de Mutasarrıflık, 1920’de Müstakil Liva ve 1923 yılında ise il statüsü kazanmıştır.
Tokat, zengin tarihi ve kültürel mirasıyla günümüzde de önemli bir şehir olarak varlığını sürdürmektedir.
Tokat’ın Tarihi Kökenleri
İlk Yerleşimler ve Eski Adı
Tokat’ın tarihi, M.Ö. 3000’li yıllara kadar uzanmaktadır. Arkeolojik buluntular, bölgede Hititler, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar gibi çeşitli medeniyetlerin varlığını göstermektedir. Şehrin eski adı, tarih boyunca farklı dönemlerde çeşitlilik göstermiştir.
Tarihi Değişimler ve Dönemler
Tokat, tarih sahnesinde önemli olaylara ve değişimlere tanıklık etmiştir. Çeşitli medeniyetlerin egemenliği altına giren şehir, zamanla kültürel zenginliklerini de büyütmüştür. Farklı dönemlerdeki siyasi ve sosyal değişimler, şehrin adının da değişmesine neden olmuştur.
Tokat’ın İsim Kaynağı
Tokat Kelimesinin Anlamı
Tokat kelimesinin kökeni, Türkçe’de “tokat” olarak kullanılan bir kelimeye dayanmaktadır. Bu ismin alınmasında, şehrin coğrafi konumu ve tarihi önemi etkili olmuştur. Tokat, tarihsel süreçte birçok isimle anılsa da günümüzdeki ismini Türkçe’deki anlamına uygun olarak almıştır.
Diğer İsim Önerileri
Tokat’ın tarihi sürecinde çeşitli isim değişiklikleri yaşanmıştır. Bazı tarihçiler, şehrin geçmişteki isimleri ve bu isimlerin kökenleri üzerine farklı teoriler ortaya atmışlardır. Ancak günümüzde kabul gören ismi olan “Tokat”, şehrin en güncel ve yaygın kullanılan adıdır.
Tokat’ın Tarihi ve Kültürel Zenginlikleri
Tarihi Yapılar ve Anıtlar
Tokat, birçok tarihi yapıya ve anıta ev sahipliği yapmaktadır. Bu yapılar arasında tarihi camiler, medreseler, hanlar ve hamamlar bulunmaktadır. Anadolu Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinden günümüze ulaşan bu eserler, şehrin tarihi ve mimari dokusunu yansıtmaktadır.
Geleneksel El Sanatları ve Kültürel Miras
Tokat, geleneksel el sanatları ve kültürel miras açısından da zengin bir şehirdir. El dokuması halılar, yöresel el sanatları ürünleri ve geleneksel el işlemeleri, Tokat’ın kültürel mirasının önemli bir parçasını oluşturur. Bu ürünler, el emeği ve özenle yapılan çalışmalarla günümüze kadar ulaşmıştır.
