Tokat Valiliği himayesinde, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve Travelshop Seyahat Acentası işbirliğinde, Silk Museum Hotel’de 5 Eylül’de Tokat’ın turizmine katkı sağlayacağı duyurulan B2B çalıştayı yapıldı.
Öğrendiğim kadarıyla beklenen ilgi oluşmamış. Üzüldüm.
Bu bağlamda önce bir not düşeyim!
Konaklama sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin satışlarını artırmak ve rezervasyon kabul etmek üzere tur operatörleri ve seyahat acentaları arasında ideal ve uyumlu bağlantıları sağlama girişimleri çok doğaldır ve geliştirilerek sürdürülmelidir. Buna hiç kuşku yoktur.
Hatta konaklama sektöründe bağımsız çalışan otellerin pazarlama ve satın alma konularında ortak çalışma için konsorsiyum adı altında özel bir anlaşmayla bir araya gelebilecekleri bir örgütlenme şekline girmeleri de mümkündür.
Ancak şu hususu söylemek zorundayım, sözü edilen ve çalıştay adı verilen bu iş modeliyle ilimiz genel turizmine ivme kazandırılamaz.
Travelshop Seyahat Acentası ve Silk Museum Hotel sahibi/ortağı olan Sayın Murtaza Kalender’in servis tabanlı bir iş modeli üzerinde çalışması kendi işletmesi/işletmeleri adına çok yararlı bir girişimdir.
Ancak çalıştay adı altında düzenlenen bu iş modelinin Tokat turizminin sürdürülebilir gelişimine tek başına katkı sağlaması turizm ilmi açısından olanaklı değildir.
Şöyle ki, gerçekleştiren B2B Çalıştayı denilen çalışma aslında servis tabanlı bir iş modelidir.
B2B iş modeli adı altında düzenleneceği bildirilen bu çalışma, özellikle konaklama sektörüyle tur/seyahat sektöründe yer alan işletmelerin kendi aralarında yaptığı satış ve pazarlama işlemlerine hizmet eder ve katkı sağlar. Bu yönüyle de sektör adına yararlı bir çalışmadır.
Bu alanda çalışan şirketler/işletmeler ürünlerinden ve ürünlerini sunduğu pazarlardan kazan-kazan esasına göre gelir elde ederler. Bu iş modelinde şirketler/işletmeler genel anlamda bulundukları yerde kendilerine veya temsil ettikleri işletmelere katkı sağlarlar.
Bu etkinlik için yapılan duyurudaki “DAĞITIM” yapılan kurum ve kuruluşlara bakıldığında da asıl amacın Tokat Turizminin gelişiminden ziyade bu sektörle bağlantılı kurum ve kuruluşlardan karşılıklı bir yararlanma olduğu anlaşılabilir.
Bu iş modeli kuşkusuz, bu iş modelini uygulamaya alan işletmelere, yatırımlarını sürdürmelerine, onlara tedarik hizmeti verenlere, oluşturacakları istihdama ve kısmen de olsa Tokat’ın tanıtımına değerli katkılar sunar. Ancak bu modelin dolaylı yoldan kısıtlı olanaklar yaratabileceği düşünülse de, Tokat turizminin sürdürülebilir gelişimine tek başına katkı sağlayacağını söylemek olası değildir.
Şu nedenden ötürü olası değildir.
Tokat’ta çalıştay adı altından düzenlenen bu iş modeli “sipariş turlar” üzerine kuruludur. İnfo (bilgilendirme) amaçlı davet edilen tur operatörlerinin ya da seyahat acentelerinin Tokat’a gelme motivasyonu, konaklama sektöründe yer alan işletme sahip/ortak ve yöneticilerinin kişisel girişimlerinin sonucudur. Oysa gerek kitle turizmi gerekse bireysel seyahatlerdeki motivasyon, gezginlerde bizzat Tokat’a gelme-Tokat’ı görme isteği uyandırılmasıdır. Daha önceleri de sipariş turlar için çalışmalar yapılmış, ne yazık ki sürdürülebilir olmamıştır.
Örneğin bu iş modelini düzenleyen konaklama firması yılda 12 adet tur getireceğini söylemektedir. Bu sayı işletmesi adına başarılı bir girişimdir. Her ay konaklama olanağı yakalaması işletmesinin geleceği bakımından önemli ve değerlidir.
Ancak birincisi; salt bir otelin her ay 1 adet tur getirmesi Tokat turizminin sürdürülebilir gelişimine hizmet etmez. Diğer oteller; Dedeman, Alin, Çavuşoğlu, Yazmacılar Han Butik Oteli, Ayvaz Otel, Nuri Park Otel gibi oteller de her ay 1 tur getirmeyi garanti etseler de (ki olanağa sahip olduklarını düşünmüyorum) bu yıllık yaklaşık 84 adet tur demektir ki, bunun Tokat’ın genel turizminin gelişimine hissedilebilir ve sürdürülebilir bir katkısı olmaz. Yılda 1000, 1200 tur alan konaklama işletmelerin yanında bunun esamesi okunur mu?
İkincisi; kaldı ki bu gelen turların sürekliliğini de sadece iyi bir konaklama hizmeti vererek sağlayamazsınız. Turizm olgusu salt konaklamadan ibaret değildir. Kaldı ki konaklama konusunda da eğilimler değişmektedir. Bunun için Tokat ölçeğinde turizm döngüsü bileşenlerinin tamamlanması; gezginin geleceği yeri internetten araştırması, gelmesi, gezmesi, yemesi, içmesi, eğlenmesi, konaklaması ve şehrine ya da ülkesine döndüğünde ikinci bir kişiye tavsiye etmesi gerekir. Daha açık bir ifadeyle, tatil amaçlı olarak Tokat’a gelen turiste hizmet sunulması aşamasında, Tokat’ın bütün ekonomik, coğrafi ve beşeri unsurlarının turistin tatmin edilebilmesi için gerekli kalite düzeyine yakalamış olması gerekmektedir.
Çünkü turizm özelliği olan bir sektördür. Tokat yöresine gelen bir turist sadece tek bir üründen yararlanmaz. Çok sayıda ekonomik, coğrafi ve beşeri unsurların toplamından oluşan bir üründen faydalanır. Turistin tatmin edilebilmesi için söz konusu unsurlar arasında bir uyum sağlanması ve bunun sürdürülebilir olması gerekmektedir. Bugün Tokat’ta destinasyon üzerindeki noktalarda hala bir WC bulamıyorsanız sorununuz var demektir. Bugün hala Tokat genelini (hiç değilse destinasyonda yer alan şehirlerimizi) tanıtan bir web sayfanız yoksa sorununuz var demektir. Bugün hala kokartlı rehberlere eklemleyebileceğiniz, dil bilen yetişmiş tanıtım gönüllüleriniz yoksa sorununuz var demektir. Bunlar çok basit olan uygulamalar. Çözüme kavuşturulması gereken çok daha ağır sorunlar vardır. Bunları çoğaltabilirim.
Anımsayanlar vardır. Cumhurbaşkanımızın eşi Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi Tokat’ta “Gastronomi Festivali-Bereket Hasadı”” etkinliklerine katılmıştı. Duyan da Tokat Gastronomi Turizminde gelişiyor zannetmişti.
Oysa bir arazide film platformu gibi gastronomi platformu hazırlayıp, o platformu Tokat’ın yerel ürünleriyle doldurup, sonra da Cumhurbaşkanımızın eşini davet edip, “Tokat Gastronomisiyle de sembol şehirlerimizden bir tanesi olacak” denmişti. Aman Allah’ım bu yapmacık gastronomi etkinliğine kimler katılmamıştı ki…
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Tokat Milletvekilleri, protokol…
Sonra ne oldu? O film platformu söküldü ve Tokat mutfağı, gastronomisi kendi başına kaldı.
Sayın Murtaza Kalender Bey, 5 yıl sonra 500 bin turistin geleceğinden söz etmektedir. Çok daha önceleri de yerel yöneticilerimiz 1 milyon turist geleceğinden söz etmişlerdi. Bunlar hamasi konuşmalar olarak tarihteki yerini aldı.
Bu hamasi konuşmalardan Sayın Murtaza Kalender Beyi’i tenzih ederek ve inanarak söylüyorum, Tokat’ın bu sayılara ulaşması mümkün ama kolay değildir. Başarı asla rastlantısal değildir. Sistemli ve bütüncül çabaların ürünüdür. Turizm döngüsü bileşenlerinin tamamlanması ve performans göstergelerimizin iyileştirilmesi gerekmektedir.
Çabaları takdire şayandır ancak Tokat turizmin gelişimi salt özel sektörün çabalarıyla olanaklı da değildir. Turizm sektörüne, üzerine bina inşa edecekleri bir temeli oluşturmak gerekmektedir. Tokat turizmin gelişimi, “Tokat merkezden ibarettir” anlayışı terk edilerek, turizm destinasyonunda yer alan yerleşimlerle birlikte, bir plan dâhilinde ve kamu-yerel yönetimler-meslek örgütleri-üniversite-özel sektör ve STK işbirliğinde gerçekleştirilmek ve gerek kitle turizmi, gerekse bireysel turizm yoluyla seyahat edenlerde Tokat’a gelme isteği uyandırılmalıdır.
Peki, ne yapılmalıdır derseniz bunu da başka bir yazıda anlatırım.
